Çocukların erişkinlerden farklı fiziksel, fizyolojik, davranış ve psikolojik özellikleri olduğu, sürekli büyüme ve gelişme gösterdiği bilincinin yerleşmesi, çocukların bakımının bir toplum sorunu olduğu ve bilimsel yaklaşımlarla herkesin bu sorumluluğu yüklenmesi gerektiği düşüncesi ile 20 Kasım 1959'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda "Çocuk Hakları Evrensel Bildirgesi" kabul edilmiştir. 10 ilkeden oluşan bildirgenin maddeleri şu şekildedir:
1. Tüm Dünya çocukları bu bildirgedeki haklardan din, dil, ırk, renk, cinsiyet, mülkiyet, siyasi, sosyal sınıf ayrımı yapmaksızın yararlanmalıdır.
2. Çocuklar özel olarak korunmalı, yasa ve gerekli kurumların yardımı ile fiziksel, zihinsel, ahlaki, ruhsal ve toplumsal olarak sağlıklı normal koşullar altında, özgür ve onurunun zedelenmeyecek şekilde yetişmesi sağlanmalıdır. Bu amaçla çıkarılacak yasalarda çocuğun en yüksek çıkarları gözetilmelidir.
3. Her çocuğun doğdu anda bir adı ve devletin vatandaşı olma hakkı vardır.
4. Çocuklar sosyal güvenlikten yararlanmalı, sağlıklı bir biçimde büyümesi için kendisine ve annesine doğum öncesi ve sonrası özel bakım ve korunma sağlanmalıdır. Çocuklara yeterli beslenme, barınma, dinlenme, oyun olanakları ve gerekli tıbbi bakım sağlanmalıdır.
5. Fiziksel, zihinsel ya da sosyal bakımdan özürlü çocuğa gerekli tedavi, eğitim ve bakım sağlanmalıdır.
6. Çocuğun kişiliğini geliştirmesi için anlayış ve sevgiye gereksinimi vardır. Anne ve babasının bakımı ve sorumluluğu altında her durumda bir sevgi ve güvenlik ortamında yetişmelidir. Küçük yaşlarda çocuğu annesinden ayırmamak için bütün olanaklar kullanılmalıdır. Ailesi ve yeterli maddi desteği olmayan çocuklara özel bakım sağlamak toplumun ve kurumların görevidir. Çocuk sayısı fazla olan ailelere devlet yardım yapmalıdır.
7. Genel kültür ve yeteneklerini, bireysel karar verme gücü, ahlaki ve toplumsal sorumluluğu geliştirecek ve topluma yararlı bir üye olmasını sağlayacak eğitim hakkı verilmelidir. Bu eğitimde sorumluluk, önce ailenin olmalıdır. Eğitimin ilk aşamaları parasız ve zorunlu olmalıdır.
8. Çocuk her koşulda koruma ve kurtarma olanaklarından, ilk yararlananlar arasında olmalıdır.
9. Çocuklar her türlü istismar, ihmal ve sömürüye karşı korunmalı ve hiçbir şekilde ticaret konusu olmamalıdır. Çocuk uygun bir asgari yaştan önce çalıştırılmayacak, sağlığını ve eğitimini tehlikeye sokacak fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişmesini engelleyecek bir işe girmeye zorlanmayacak ve izin verilmeyecektir.
10. Çocuk; ırk, din veya öteki nedenlerle ayrımcılığa teşvik eden uygulamalardan korunacaktır. Anlayış, hoşgörü, insanlar arası dostluk, barış ve evrensel kardeşlik ortamında, enerji ve yeteneklerini diğer insanların hizmetine sunması gerektiği bilinciyle yetiştirilmelidir.
Çocukların erişkinlerden farklı fiziksel, fizyolojik, davranış ve psikolojik özellikleri olduğu, sürekli büyüme ve gelişme gösterdiği bilincinin yerleşmesi, çocukların bakımının bir toplum sorunu olduğu ve bilimsel yaklaşımlarla herkesin bu sorumluluğu yüklenmesi gerektiği düşüncesi ile 20 Kasım 1959'da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda "Çocuk Hakları Evrensel Bildirgesi" kabul edilmiştir. 10 ilkeden oluşan bildirgenin maddeleri şu şekildedir:
1. Tüm Dünya çocukları bu bildirgedeki haklardan din, dil, ırk, renk, cinsiyet, mülkiyet, siyasi, sosyal sınıf ayrımı yapmaksızın yararlanmalıdır.
2. Çocuklar özel olarak korunmalı, yasa ve gerekli kurumların yardımı ile fiziksel, zihinsel, ahlaki, ruhsal ve toplumsal olarak sağlıklı normal koşullar altında, özgür ve onurunun zedelenmeyecek şekilde yetişmesi sağlanmalıdır. Bu amaçla çıkarılacak yasalarda çocuğun en yüksek çıkarları gözetilmelidir.
3. Her çocuğun doğdu anda bir adı ve devletin vatandaşı olma hakkı vardır.
4. Çocuklar sosyal güvenlikten yararlanmalı, sağlıklı bir biçimde büyümesi için kendisine ve annesine doğum öncesi ve sonrası özel bakım ve korunma sağlanmalıdır. Çocuklara yeterli beslenme, barınma, dinlenme, oyun olanakları ve gerekli tıbbi bakım sağlanmalıdır.
5. Fiziksel, zihinsel ya da sosyal bakımdan özürlü çocuğa gerekli tedavi, eğitim ve bakım sağlanmalıdır.
6. Çocuğun kişiliğini geliştirmesi için anlayış ve sevgiye gereksinimi vardır. Anne ve babasının bakımı ve sorumluluğu altında her durumda bir sevgi ve güvenlik ortamında yetişmelidir. Küçük yaşlarda çocuğu annesinden ayırmamak için bütün olanaklar kullanılmalıdır. Ailesi ve yeterli maddi desteği olmayan çocuklara özel bakım sağlamak toplumun ve kurumların görevidir. Çocuk sayısı fazla olan ailelere devlet yardım yapmalıdır.
7. Genel kültür ve yeteneklerini, bireysel karar verme gücü, ahlaki ve toplumsal sorumluluğu geliştirecek ve topluma yararlı bir üye olmasını sağlayacak eğitim hakkı verilmelidir. Bu eğitimde sorumluluk, önce ailenin olmalıdır. Eğitimin ilk aşamaları parasız ve zorunlu olmalıdır.
8. Çocuk her koşulda koruma ve kurtarma olanaklarından, ilk yararlananlar arasında olmalıdır.
9. Çocuklar her türlü istismar, ihmal ve sömürüye karşı korunmalı ve hiçbir şekilde ticaret konusu olmamalıdır. Çocuk uygun bir asgari yaştan önce çalıştırılmayacak, sağlığını ve eğitimini tehlikeye sokacak fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişmesini engelleyecek bir işe girmeye zorlanmayacak ve izin verilmeyecektir.
10. Çocuk; ırk, din veya öteki nedenlerle ayrımcılığa teşvik eden uygulamalardan korunacaktır. Anlayış, hoşgörü, insanlar arası dostluk, barış ve evrensel kardeşlik ortamında, enerji ve yeteneklerini diğer insanların hizmetine sunması gerektiği bilinciyle yetiştirilmelidir.
10. Çocuk; ırk, din veya öteki nedenlerle ayrımcılığa teşvik eden uygulamalardan korunacaktır. Anlayış, hoşgörü, insanlar arası dostluk, barış ve evrensel kardeşlik ortamında, enerji ve yeteneklerini diğer insanların hizmetine sunması gerektiği bilinciyle yetiştirilmelidir.
Ancak bu bildirgenin yayınlanmasından 30 yıl sonra, bu ilkeler genişletilerek, genel kurulda tekrar sunulmuştur. Ve 20 Kasım 1989'da bir sözleşme haline getirilerek kabul edilmiş, 2 Eylül 1990 tarihinde yürürlüğe konulmuştur. Ülkemizde ise dönemin Cumhurbaşkanı Sn Süleyman Demirel tarafından imzalanan Çocuk Hakları Sözleşmesi, Aralık 1994'de Meclisten geçirilerek yürürlüğe girmiştir.
Her ne kadar bu ilkelerden büyük bir çoğunluğu ülkemizde görmezden gelinse de, umarım biz yetişkinler sorumluluklarımızın bilinci ile hareket ederek, bu ilkeler ışığında evlatlar büyütebiliriz. Aydınlık bir gelecek, hak, adalet ve özgürlüklerin eşit olarak dağıtıldığı bir dünya için en büyük yatırımımızdır çocuklarımız...
Yarıyıl tatilinin başladığı bugünlerde, çocuklarınıza güzel bir hediye olabilir diye düşünüyorum bu bildirge. İlkelerin tamamını ya da birkaçını, çocuğunuzun da seveceği bir şekilde dizayn ederek odasına asmak üzere hazırlayıp hediye ederek, ona verdiğiniz değeri en güzel hali ile gösterebilirsiniz diye düşünüyorum...
Hepinize keyifli bir hafta sonu ve iyi tatiller dilerim efendim...
Yarıyıl tatilinin başladığı bugünlerde, çocuklarınıza güzel bir hediye olabilir diye düşünüyorum bu bildirge. İlkelerin tamamını ya da birkaçını, çocuğunuzun da seveceği bir şekilde dizayn ederek odasına asmak üzere hazırlayıp hediye ederek, ona verdiğiniz değeri en güzel hali ile gösterebilirsiniz diye düşünüyorum...
Hepinize keyifli bir hafta sonu ve iyi tatiller dilerim efendim...
